(۱۰۷)

اصفهان که مهم‌ترین شهر صنعتی ایران است هنوز بوسیله راه آهن با سایر نقاط کشور ارتباط ندارد و برای رفع این نقیصه ساختمان راه آهن که این شهر را به مرکز وصل می‌کند آغاز گردیده است. این خط از اصفهان عبور نموده و به سمت جنوب بطرف شیراز امتداد خواهد یافت و تأثیر اقتصادی آن برای کشور بسیار مهم خواهد بود. از لحاظ فرهنگی نیز ایجاد چنین خطی حائز اهمیت فراوان است زیرا این دو شهر را که از حیث وجود آثار باستانی و مظاهر فرهنگ ایران بسیار ثروتمندند با زنجیری از پولاد به سایر نقاط کشور اتصال خواهد داد.

اخيراً برای توسعه راه آهن کشور ۸۵۰،۰۰۰ عدد تراورس سیمانی خریداری کرده‌ایم و تعداد ۴۰۰ دستگاه واگن باری به کار انداخته و در حدود ۱۰۰۰ واگن دیگر نیز سفارش داده‌ایم که در خطوط مختلف به کار افتند. برای تسریع در ارسال محمولات پستی پانزده دستگاه دیگر به واگن‌های پستی راه آهن اضافه کرده و شبکه مخابراتی و علائم راه آهن را نیز طبق اصول نوین توسعه داده‌ایم.

در خاورمیانه ایران اولين کشورى است که تمام لوکوموتیوهای بخاری خود را به ماشین‌های دیزل تبدیل کرده و بدینوسیله رفت و آمد قطارها هم سریع‌تر و هم مطمئن‌تر گردیده است.

 

من به لوکوموتیوهای بخاری که سال‌ها است چندین صد قطار را در کوههای پر نشیب و فراز کشور کشیده و اکنون فرسوده شده‌اند دلبستگی مخصوصی دارم ولی ناچار باید آنها را بطور مزایده بفروش رساند. دیزل‌های جدید هم مانند بسیاری از لوکوموتیوهای قدیمی ما در آمریکا ساخته شده است و از قراری که شنیده‌ام عده‌ای از دیزل‌هائی که در اوان جنگ دوم جهانی مورد استفاده آمریکائی‌ها در کشور ایران بوده هم اکنون در ایالت آلاسکا مشغول کار است و علاماتی‌که به زبان فارسی بر آنها نقش شده هنوز روی آنها دیده می‌شود.

ما هم اکنون در صدد امتداد و اتصال راه آهن کشور ایران به راه‌های آهن بین‌المللی هستیم. در سال ۱۳۳۷ تجدید ریل از تبریز به جلفا که شهری در مرز روسیه است خاتمه یافت. سابق بر این روس‌ها راه آهنی از تبریز به جلفا با عرض وسیع‌تر از حد معمول بین المللی احداث کرده بودند. ما این راه آهن را مجدداً ساخته و عرض آن را به ۱.۴۳۵ متر که عرض معمول خطوط آهن بسیاری از نقاط جهان است تقلیل دادیم. اکنون آن قسمت از کالاهای ایران که با قطار از طریق روسیه به خارج فرستاده می‌شود در جلفا به واگون‌های روسی منتقل شده و سپس در سر حد روسیه و اروپا مجدداً از واگون‌های شوروی به واگون‌های دیگر منتقل شده و به اروپای باختری حمل می‌گردد. مسافرین هم می‌توانند از همین طریق به کشورهای غرب مسافرت کنند.

فعلا دو طرح دیگر برای توسعه و ازدیاد خطوط مواصلاتی کشور و اتصال آن به راه‌های مواصلاتی بین‌المللی مورد مطالعه است. همه می‌دانند که خط آهن اوریانت اکسپرس سال‌ها است بین استانبول و لندن برقرار گردیده است و مسافران بوسیله آن می‌توانند از استانبول مستقیماً به لندن عزیمت کرده در ایستگاه ویکتوریا پیاده شوند. انتهای رآه آهن ایران با منتهی‌الیه راه آهن ترکیه در حدود ۳۳۷.۸۹ کیلومتر فاصله دارد و در نظر است که این فاصله را از بین برده و این دو راه آهن را به هم متصل سازیم تا مسافر بتواند از ایستگاه بزرگ تهران که پدرم ساخته با قطار اکسپرس مستقیماً به پاریس یا لندن برود. بدینطریق نه تنها برای مسافرین تسهیلات بسیار فراهم می‌شود، بلکه در حمل ونقل کالا نیز اثرات مفیدی عاید کشور خواهد شد، زیرا کالاهای اروپا که برای ایران حمل می‌شود بجای اینکه با کشتی از کانال سوئز عبور نموده و شبه جزیره عربستان را دور زده و سراسر خلیج فارس را پیموده آنگاه به بنادر جنوبی کشور برسد مستقیماً بوسیله راه آهن به ایران خواهد رسید.