(۱۰۸)

طرح دوم ما عبارت از امتداد و اتصال راه آهن ایران به راه آهن شبه قاره هندوستان است. ما فعلا یک رشته راه آهن در زاهدان داریم که به کشور پاکستان می‌پیوندد و ممکن است در ظرف چند سال راه آهن را از تهران به زاهدان برسانیم و آن‌وقت می‌توان مثلا از کلکته مستقیماً به لندن (از طریق کراچی و تهران واستانبول و پاریس) مسافرت کرد و به هرنقطه‌ای از این خط و شعبه آن نیز می‌توان کالاهای گوناگون حمل و نقل نمود.

درباره توسعه و بسط راه‌های هوائی کشور ایران قبلا اشاره کرده‌ام چون خود شخصاً خلبانم و به هوانوردی علاقه دارم امیدوارم شادمانی من در پیشرفت‌هائی که در امر هواپیمائی کشور و حمل و نقل هوائی پدید آمده موجب اعجاب قرار نگیرد.

بطوری‌که مشاورین خارجی هوانوردی ما اظهار می‌کنند خطوط هوائی ایران درظرف پنج سال آتیه سه برابر خواهد شد و عده کارمندان آن هم به دو برابر عده فعلی خواهد رسید. غالباً به من گفته‌اند که فرودگاه عظیم تهران یکی از زیباترین فرودگاه‌های جهان است و بتدریج این گفته باور کردنی شده است زیرا باید اعتراف کنم که در طی مسافرت‌های خود به خارج ایران هیچ فرودگاهی را به زیبائی آن ندیده‌ام.

در سال ۱۳۳۷ که ساختمان این فرودگاه خاتمه یافت تنها هواپیماهای چهار خط بین‌المللی به آن آمد و شد می‌نمودند و امروز عده آنها به بیست خط رسیده است و اینک با آن ‎که فرودگاه تهران گنجایش فرود آمدن بزرگترین جت‌ها را دارد باز بر وسعت آن می‌افزائیم تا در آینده هواپیماهای بزرگ‌تری در آن آمد و شد کنند.

چندین سال است که از فرودگاه بین‌المللی آبادان استفاده می‌شود و اخیراً به مساحت زیادی توسعه یافته است. همینطور فرودگاه‌های اصلی داخله کشور در اصفهان و شیراز و یزد و کرمانشاه وعده‌ای از فرودگاه‌های کوچکتر را توسعه داده‌ایم. با نمو و توسعه مداوم اقتصاد کشور و فریبائی مخصوصی که آثار تاریخی و فرهنگ باستانی ما دارد عده بازرگانان و دانشمندان و جهانگردان خارجی که به ایران می‌آیند هر روز رو به تزاید است و با توسعه شبکه هوائی ایران برای این میهمان‌های عزیز و مردم کشور مسافرت به تمام نقاط ایران با سهولت میسر خواهد بود. البته چون کشور ما دارای هزاران شهر و قصبه پراکنده و دور از یکدیگر است ساختمان فرودگاه‌های معمولی در بیشتر آنها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست و باید برای این منظور از هواپیماهائی که بطور عمودی از زمین بلند می‌شوند استفاده نمود.

این نوع هواپیماها را که مانند هلیکوپتر از زمین عمودی برخاسته  در هوا مانند هواپیماهای معمولی پرواز می‌کنند منظماً می‌توان در نقاطی که به فرودگاه‌های معمول نیاز ندارند به کار انداخت. با وجود علاقه شدیدی که ما برای ساختن فرودگاه‌های متعدد داریم هیچ‌گاه اهمیت بنادر را فراموش نکرده‌ایم. برای توسعه و تکمیل بنادر خلیج فارس یعنی بندر خرمشهر و بندر شاهپور و بندر بوشهر و بندر عباس و همچنین بندر پهلوی که در کنار دریای خزر واقع است طرح‌هائی در شرف اجرا است.

تقریباً از آغاز دوره تاریخ ایران، ایرانیان به دریانوردی اشتغال داشته‌اند ولی در طی سال‌های اخیر از تجارت دریا غافل مانده‌اند. با آنکه کشتی‌های سایر ملل به بنادر ما رفت و آمد نموده و قسمت اعظم واردات و صادرات ما بوسیله کشتی‌های آنها انجام پذیرمی‌گردد، نمی‌خواهیم برای حمل ونقل کالاهای خود از طریق دریا فقط به کشتی‌های دیگران متوسل بشویم و از این جهت در سال ۱۳۳۳ شرکت کشتیرانی ملی ایران را تأسیس نمودم. این شرکت تاکنون دو کشتی که هر کدام گنجایش ۳۲،۰۰۰ تن بار دارد و دو فروند کشتی نسبتاً کوچك مسافربری که به هلند سفارش داده شده بود تحویل گرفته است. عده ای از جوانان ایرانی نیز به کشور هلند برای تعلیم فن دریانوردی اعزام شده‌اند که پس از مراجعت اداره امور کشتی‌های مزبور را تصدی نمایند.