(۱۹۸)

نکته سوم ایجاد کتابخانه کامل و مجهز است که یکی از اساسی ترین وسائل تحقیق و تتبع است. خوشبختانه دانشگاه‌های ایران و مخصوصاً دانشگاه تهران دارای هزاران نسخه کتب خطی و قدیمی و مجموعه‌های نفیسی از کتب ومجلات جدید در رشته‌های مختلف می‌باشد. اما طرز اداره کتابخانه‌ها به نحوی که موجبات تسهیل کار استادان و دانشجویان را فراهم آورد هنوز ترتیب و تنظیم صحیح نیافته است. هر دانشکده‌ای کتابخانهٔ مخصوص خویش دارد که غالباً با سبک قدیم اداره می‌شود و مثلا کتاب‌ها را از روی اندازه و حجم آنها و یا برحسب تاریخ و روز وصول به کتابخانه مرتب کرده و در کنار هم قرار داده‌اند و بدتر از همه آنکه عاریه دادن کتاب را به دانشجویان بسیار محدود ساخته‌اند. امروز دانشگاه تهران نیازمند یک کتابخانه مرکزی و یک اداره است که کتابخانه دانشکده‌های مختلف را زیر نظر بگیرد و از جوانانی که رشته کتابداری را در خارج فراگرفته‌اند برای کارهای مختلف این اداره استفاده نماید و این کاری است که مؤسسات خیریه بین‌المللی می‌توانند در انجام آن با ما مساعدت کنند.

نکته چهارم موضوع روابط و مناسبات بین استاد و دانشجو است. کسانی که از دانشگاه‌های امریکا و انگلستان فارغ‌التحصیل شده‌اند تصدیق می‌کنند که قسمت عمدهٔ معلومات خود را در هنگام بحث و مذاکره خصوصی با معلمان فرا گرفته‌اند و این جلسه‌های خصوصی آنها را به کار مطالعه و تحصیل راغب ساخته است. یکی از خاطرات خوش این دانشجو یان روزهائی است که درخانه استاد مهمان بوده و با افراد خانواده وی آشنائی پیدا کرده‌اند. و من آرزومندم که همین رویه پسندیده در دانشگاه بزرگ تهران وسایر دانشگاه‌های ما معمول گردد و استادان با شاگردان خود بطور انفرادی یا دسته جمعی به مباحثه بپردازند و دشواری‌های آنها را حل کنند. استاد باید گاهگاه دانشجویان را در خانهٔ خویش بپذیرد زیرا اگر این مهربانی و گرمی در وی نباشد چنین شخصی استاد نیست.

نکتهٔ پنجم موضوع تأسیس سازمان کاریابی و راهنمائی در دانشگاه است. گذشته از راهنمائی علمی و فنی که وظیفهٔ استادان نسبت به دانشجویان است، جوانان ما باید وسیله آن را داشته باشند که با کارشناسان و متخصصین دانشگاه درباره شغل آینده خویش و سایر مسائل شخصی مشورت کنند و راهنمائی بخواهند. چنان‌که در آغاز این فصل اشاره شد در سال ۱۳۳۷ دانشگاه در این مورد قدم نخستین را برداشته و دو نفر مربی زن و مرد برای این منظور استخدام نموده است ولی این اقدام را باید تکمیل کرد و هر دانشکده باید یک‌نفر مشاور مجرب و مطلع برای راهنمائی دانشجویان خود داشته باشد. در وضع فعلی کشور که برنامه‌های توسعه و پیشرفت اقتصادی و صنعتی اتصالا به مقام اجرا درمیآید نقشه‌ریزی برای آینده جوانان دانشگاه دیده یکی از خدمات بسیار گرانبها به شمار خواهد رفت.

ارشاد و هدایت خردمندانه نه تنها برای هر محصل دانشگاه نتایج سودمندی خواهد داشت بلکه برای رفع نیازمندی‌های کشور و اجرای طرح‌هائی که در پیش ما است نیز بسیار ضروری ومغتنم خواهد بود.

در کشور ایران نیز مانند سایر نقاط گیتی تمایل دانشجویان برآن است که شغل و خط مشی آینده خویش را طبق انگیزه‌های آنی خویش یا حرفهٔ پدری یا صلاح‌اندیشی‌های اتفاقی اشخاص و یا از نظر فریبندگی و اهمیت اجتماعی بعضی حرف و مشاغل انتخاب کنند، ولی شک نیست که اگر جوان دانشجو شغل آینده خویش را طبق اطلاعات دقیق فنی چنان‌که وزارت کار اینک در صدد جمع آوری آنها است برگزیند هم موجبات آسایش خاطر خویش را بهتر فراهم خواهد ساخت و هم به کشور خود خدمتی شایسته و ضروری انجام تواند داد.