در سال ۱۳۳۷ یک
دستگاه یکصد کیلوواتی پخش صدا در تهران نصب گردید و هماکنون صدای ایران که از
این دستگاه روی امواج کوتاه پخش میشود دراغلب کشورهای جهان شنیده میشود و اکنون
طرح نصب یک دستگاه قوی پخش صدا روی امواج کوتاه و چهار دستگاه دیگر برای امواج
متوسط در شرف تهیه است. در سال ۱۳۳۷ اولین ایستگاه تلویزیون تهران را افتتاح نمودم
و اینک در تهران دو ایستگاه تلويزيون و در آبادان یك ایستگاه وجود دارد و امیدوارم
روزی برسد که در تمام قراء و قصبات ایران این دستگاهها نصب و مورد استفاده قرار
گیرد.
در فصل بعد درباره تحولات سریعی که در امور
کشاورزی ایران رخ داده سخن خواهد رفت. وضع بازرگانی و صنعتی کشور ما نیز بطور
محسوس و با سرعت تمام پیشرفت نموده و هر روز به توسعه آن
میافزاید. در فصول سابق از اقداماتی که پدرم بوسيله دولت در بسط صنایع ایران به
عمل آورد بطور تفصیل سخن راندهام. چون در زمان سلطنت پدرم عده متخصصین و مدیران
امور فنی بسیار معدود بود و از طرف دیگر سرمایهداران ایرانی جرئت نمیکردند
سرمایههای خود را در رشتههای صنایع نوین به کار اندازند، ناگزیر دولت در قسمت
اعظم این رشتهها پیشقدم شده بود. هنوز این اشکالات در بعضی از امور صنعتی موجود
است چنانکه امروز نیز تنها دولت در ایجاد صنعت جدید فولادسازی پیشقدم شده است و
بسیاری از مؤسسات صنعتی که در اغلب نقاط کشور تأسیس یافته متعلق به دولت است و از
طرف دولت اداره میشود.
مثلا
برای تولید سیمان که در پیشرفت امور ساختمانی عامل موثری است اخیراً
دولت دو کارخانه جدید که مجموعاً سالی ۳۰۰،۰۰۰ تن سیمان تهیه میکنند
احداث کرده و در نتیجه میزان تولید سیمان کشور به چهار برابر میزان تولید سال ۱۳۳۳ رسیده است. کارخانههای
خصوصی سیمان نیز میزان تولید خود را افزایش دادهاند. همچنین کارخانه آجر و گل
نسوز که مورد احتیاج سایر صنایع خصوصی و
دولتی است احداث گردیده است.
مصرف
سالیانه منسوجات در کشور ایران در حدود ۳۲۰ میلیون متر است
که تقریباً نیمی از این مقدار از خارج وارد میشود. دولت دارای چند کارخانه بزرگ
منسوجات ریسمانی و پشمی است که مشغول کارند و چند کارخانه دیگر درشرف احداث است و
وامهائی نیز به صاحبان کارخانههای خصوصی داده میشود تا کارخانههای خود را
توسعه بدھند و کارخانههای دیگری نیز تأسیس نمایند. نتیجه این برنامه آن است که در
سال ۱۳۴۰
میزان تولید تا دو برابر تولیدات قبلی افزایش خواهد یافت. بمنظور کمک به کشاورزان
و تولید منسوجات، دولت در بسیاری از نقاط کشور دستگاههای پنبه پاک کنی احداث
نموده و یا مشغول ساختمان است. کارخانههای منسوجات ابریشمی (که در آینده نزدیکی
بر اصول علمی مبدل به ابریشم سازی مصنوعی خواهد شد) و گونی و ریسمان و طناب بوسیله
دولت احداث گردیده است.
دولت
دارای یک کارخانه تصفیه مس و چندین کارخانه اسید هیدروکلوریک وسایر مواد شیمیائی
مورد نیاز صنایع سنگین و کارخانههای روغننباتی است که روغن خوراکی وصابون و
کنجاله که غذای بسیار مقوی مواشی است تهیه مینمایند و محصولات کارخانههای بزرگ
صابونسازی دولت در تمام شهرها و روستاهای کشور به چشم میخورد. عدهای در مراکز
کشاورزی کارخانههای دولتی و گوشت و ماهی و میوه و سایر مواد تهیه میکنند و دو
کارخانه دولتی برای پاک کردن و بسته بندی خشکبار برای مصرف داخلی کشور و صادرات
تاسیس شده و ۶۰ کارخانه تهیه
چای در گیلان و مازندران قسمتی متعلق به دولت و بقیه نیز بوسیله دولت اداره میشود
که اکثر آنها در ظرف پنج سال اخير احداث گردیدهاند. تمام برگهای چای را دولت از
صاحبان مزارع خریداری مینماید و برای مرغوب ساختن سطح جنس چای به باغداران کمکها
و هدایتهای فنی میکند تا آنجا که اکنون بازار چای ایران رونقی بسزا یافته است.