از
طرف بنیاد پهلوی برای کنگره پزشکی ایران یک دبیرخانه دائمی تشکیل یافته است که مأمور
چاپ رسالات و گزارش‌های کنگره پزشکی و سخنرانی پزشکان و تصمیمات متخذه و توزیع
رایگان آنها بین کلیه پزشکان و سایر علاقه‌مندان است.
برای
تشویق فرهنگ و ترویج علم و ادب و ایجاد تفاهم بین‌المللی بنیاد پهلوی به ترجمه
شاهکارهای ادبی شرق و غرب و فروش آنها با قیمت مناسب اقدام کرده و هر سال جایزه‌های
معتنابهی نیز برای بهترین تألیف و ترجمه کتب ادبی و تاریخ و علوم و سایر رشته‌ها
که در آن سال انتشار یافته اختصاص داده است. همچنین بمنظور ازدیاد فیلم‌های با
ارزش و تقویت صنعت جوان فیلمبرداری در ایران به تهیه کنندگان فیلم‌های فارسی و
ساختمان سینماهای جدید کمک‌های مالی نموده و نسبت به تقلیل عوارض سینما اقدام و
وسائلی فراهم آورده است تا معلمین و کارگران بتوانند باقیمت نازلی از آنها استفاده
کنند.
به
بنیاد پهلوی دستور داده‌ام که عوائد حاصله ازھمین کتاب نیز برای کمک به بنگاه نشر
و ترجمه کتاب اختصاص یابد.
کانون
جوانان شهناز وابسته به بنیاد پهلوی همه ساله برای تشویق جوانان به فعالیت‌های
دسته جمعی و تشکیل اردوهای تابستانی و نظائر آن می‌پردازد.
در
سال ۱۳۳۵ اولین اردوی بین‌المللی دانشجویان با شرکت
سیزده دانشگاه مختلف خاورمیانه و سایر کشورها از جمله امریکا در رامسر تشکیل یافت
و در سال ۱۳۳۶ تسهیلات لازم برای ایجاد اولین اردوی دانشجویان
دانشگاه تهران فراهم گردید.
همچنین
بنیاد پهلوی نهضت پیش‌آهنگی را که چندی بود متروك مانده بود مجدداً احیاء نموده و
مؤسسه‌ای بنام جهانگردی و جلب سیاحان به وجود آورده است و از این راه به شناساندن
تمدن بزرگ باستانی ایران به ایرانیان و خارجیان کمک می‌نماید.
فعالیت‌های بنیاد پهلوی در بهبود وضع کشاورزی و
رفاه روستائیان در فصل بعد، ذکر خواهد شد. امیدوارم بنیاد پهلوی بزودی بصورت یکی
از مؤسسات بزرگ خیریه جهان درآید. و اگرچه سرمایه آن نسبت به سایر مؤسسات خیریه
دنیای غرب خیلی محدود است ولی دامنه عملیات و فعالیت‌های آن هرسال توسعه یافته و
بر تنوع خدمات آن افزوده گردد.
سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی که در بین پنج
مؤسسه فوق‌الذکر سومین مرکز امور عام‌المنفعه و تحت سرپرستی شاهدخت اشرف پهلوی است
خدمات شایسته‌ای در تأمین بهداشت عمومی در کشور انجام داده و در معاضدت با اقدامات
دولت تاکنون بیش از هفتاد و سه درمانگاه و بیمارستان در شهرستان‌های مختلف مملکت
تأسیس نموده است که به درمان رایگان مردم بی‌بضاعت اختصاص دارند.
در سال ۱۳۲۸ این سازمان در شهر دزفول، مبارزه دامنه دار و
نمونه مانندی بر علیه بیماری تراخم آغاز کرد و در طی مدت سه سال و نه ماه فعالیت
بیش از یک میلیون بیمار در درمانگاه‌هائی که در این شهر تأسیس یافته بود تحت معاینه و درمان قرار گرفتند. پیش از تأسیس این
درمانگاه تقریباً ۹۵٪ از اهالی آن شهر به بیماری تراخم مبتلا و ۲۵٪ از آنان نیز به همین جهت از نعمت بینایی محروم
بودند.
در پایان سال اول این مبارزه تقریبا ۹۰٪ از دانش‌آموزان مبتلا به تراخم و ۳۵٪ از سایر مبتلایان شفای کامل یافتند و این بیماری در خوزستان
مداوماً تقلیل پیدا کرده است. سازمان شاهنشاهی برای
تعلیم و تربیت نابینایان پیش‌قدم شده و در آموزشگاه مخصوصی که در تهران برای این
منظور بنا کرده است دانش‌آموزان نابینا را بارویه مخصوص بريل که برای نابینایان
متداول است باسواد می‌کند. این نابینایان دسته موزیکی دارند که یک دانشجوی کور آن
را رهبری می‌کند و آهنگ‌های دشوار شرقی و غربی را بخوبی می‌نوازند. این سازمان
اولین مؤسسه‌ای بود که وسائل مجانی پرتونگاری را برای مبارزه وسیع با بیماری کچلی
تهیه نموده و تاکنون بوسیله برق بیش از ۳۵،۰۰۰ بیمار را
از این طریق مداوا کرده است.