(۵)

بازی نرد را ایرانیان اختراع کرده‌اند و چوگان بازی نیز بدواً در ایران پیداشده و سلاطین ما به آن علاقه مخصوص داشته‌اند. پسته نیز از محصولات ایران بوده و یونجه نیز بدواً در ایران برای تغذیه اسب‌های اصیل ایرانی زراعت شده است. هلو میوه‌ای است که در ازمنه قدیم ایرانیان از جنگل‌های طبیعی چین به دست آورده و آن را تربیت کرده‌اند و بتدریج نهال آن را به سواحل دریای مدیترانه و اروپا برده‌اند. گل سرخ نه تنها هزاران سال است که باغ‌های ایران را زینت بخشیده بلکه نخستین بار در کشور ما غرس شده است.

چنان‌که می‌گویند یاس کبود و نرگس و یاسمن نه تنها اصلا از ایران به نقاط دیگر رفته بلکه هنوز در زبان‌های مختلف گیتی نام‌های ایرانی خود را نگاه داشته‌اند. شربت که در ایران بشکل مایع و در کشور آمریکا و سایر نقاط بشکل منجمد مانند بستنی  صرف می‌شود قرن‌ها از مشروبات گوارای ایران بوده است. اسم شراب معروف به «شری» از کلمه شیراز مشتق شده و اعراب در قرون وسطی آن را در اسپانیا رواج وطرز ساختن آن را یاد داده‌اند.

قدرت ابداع ایرانی‌ها در امور علمی و هنری نیز بسیار آشکار بوده است، چنان‌که مثلا ساعت آفتاب را ایرانیان اختراع کرده و اولين رصدخانه در این کشور برپا گشته و صفحه ساعت شمار که اینک شهرت عالمگیر دارد در ایران اختراع شده‌ است. هرچند در ظاهر عجیب جلوه می‌کند، ولی شواهدی در دست است که ابن سینا که از دانشمندان و پزشکان مشهور ایران است و یک‌هزار سال پیش در این کشور می‌زیسته است به خواص پنی‌سیلین آشنا بوده و آن را در معالجات خویش به کار می‌برده است. این دانشمند در کتاب معروف خویش که در قرون وسطی در اروپا و سایر نقاط گیتی معتبرترین کتب طبی بشمار می‌رفت و نسخه‌های آن هنوز موجود است کپکی را که روی نان بسته می‌شود برای التیام زخم‌های دشوار تجویز کرده و به پزشکان توصیه نموده است که روی نان مرطوب این کپک راتهیه کنند و پس از آن با دقت از روی نان جمع کرده و بر روى زخم بگذارند. چندین قرن بعد از وی سر الکساندر فلمینگ دانشمند انگلیسی این کپک را پنیسیلیوم نام نهاد و خواص طبی آن را مجدداً مورد مطالعه و آزمایش قرار داد و داروئی را که اینک با نام پنیسیلین با مقادیر زیاد به بازار جهان آمده و جان میلیون‌ها از افراد انسانی را از مرگ حتمی نجات بخشیده است تهیه نمود.

بسیاری از مردم باختر زمین نمی‌‌دانند که بیشتر شهرت ایران، در راهنمائی جهان به اصول مملکت‌داری و سازمان کشوری است. استقرار روش تقسیم کشور به استان‌ها که هر استان بوسیله یک‌نفر استاندار (شهربان) اداره می‌شد و بدون یک چنین تشکیلاتی اداره کشور پهناوری امکان نداشت، در ایران آغاز گردیده است.

احداث راه‌های متعدد در عرض و طول کشور نیز نخستین بار در ایران به مرحله عمل درآمد و مدت‌ها پیش از تشکیل امپراتورى روم ارتباط بین نقاط بوسيله چاپارمنظم در کشور ما برقرار بود و چاپارخانه‌هائی در فواصل معین ساخته شده بود و پیک‌های سلطنتی با اسب‌های تازه نفس که در هر چاپارخانه عوض می‌کردند نامه هارا از یک سوی کشور پهناور ایران در  مدت پانزده روز به سوی دیگر می‌رسانیدند.

ترتیب رساندن اخبار بوسیله سریع‌تر تا چندین صد فرسنگ مسافت نیز با ساختن برج‌هائی در ارتفاعات کوهستان‌ها و افروختن، آتش در آنها و دیگر علامات اخبار میسر بود.

ایران یکی از نخستین کشورهائی است که به ضرب مسکوک اقدام کرده است. سکه طلایی دریك که داریوش کبیر ضرب کرده بود، در دنیای قدیم بعنوان واحد پول معمول و رایج بود و جالب توجه این است که این سکه قدیمی از حیث وزن با لیره طلای انگلیسی مساوی و سکه نقره داریوش نیز با سکه یک شلینگی انگلیسی هم وزن بوده است. ما در توحید اوزان و مقادیر که امر بازرگانی را درداخله کشور پهناور ایران و خارج آن آسان می‌ساخت پیش‌قدم بوده‌ایم و همچنین یک روش منظم و متحدالشکل حسابداری را معمول کرده بودیم که سایر کشورها بتدریج از ما اقتباس نمودند.