(۹۷)

سابقاً مردم و دوائر دولتی پیام ها و نامه‌های خود را بوسیله مستخدمین یا پیشخدمت‌ها به اشخاص می‌رساندند و امروز این وظیفه را تلفن خودکار بهتر و دقیق‌تر انجام می‌دهد. بهمین نحو ممکن بود مانند سابق تنها بوسیله تلگراف بین شهرهای ایران ارتباط سریع برقرار کنیم ولی بجای آن رشته‌های سیم تلفن در تمام کوهستان‌ها و صحاری کشور کشیده شد و به این حد هم قناعت نکرده و در نظر داریم از جدیدترین وسایل الکترونیکی برای ارتباطات استفاده کنیم. اگر با قطار رآه آهن که از دامنه سلسله کوه هاى الوند درجنوب غربی ایران می‌گذرد مسافرت کنید برفراز کوههای بسیار بلند برجهای هادی امواج تلفن برقی که از جمله وسایل و شبکه‌های دستگاه رادیو تلفن ایران است به چشم می‌آید. ستونهای پولادين و سایر آلات و ادوات سنگین این دستگاه‌ها را بزحمت زیاد بدان مواضع که ارتفاع آنها به هفت یا هشت هزار پا می‌رسد بوسیله چارپایان و کارگران برده و نصب کرده‌اند. دستگاه رادیو تلفن ایران نه تنها صدا را صاف و واضح از شهری  به شهری در داخله کشور می‌رساند بلکه وسيله برقرارى ارتباط با کشورهای خارجی را نیز کامل‌تر ساخته است.

من اگر می‌خواهم تازه‌ترین رشته‌های فنی و صنعتی را در کشور خود رواج دهم دلیل آن نیست که باید به کار هائی که از حیث اقتصادی  معقول نیست نیز دست بزنیم. مثلا من عقیده ندارم که به تقلید بعضی از کشورها فقط بمنظور کسب شهرت کارخانه فولاد سازی احداث کنیم. زیرا کارخانه فولاد سازی نیاز به آب فراوان و مواد خام اساسی از قبیل سنگ آهن و ذغال سنگ و سنگ‌های آهکی دارد ومديران فنی و کارگران آزموده برای به کار انداختن آن مورد احتیاج است. ضمناً باید وسایل تولید نیروی برق به میزان فراوان و تسهیلات حمل و نقل و بازار فروش برای محصولات چنین کارخانه‌ای فراهم ساخت و چون تصور می‌کنم ثابت کرده باشیم که احداث کارخانه مجهز فولادسازی در ایران از نظر اقتصادی کاملاً معقول است بنابراین از نظر اقتصادی و نه از نظر کسب اشتهار نقشه ساختن چنین کارخانه‌ای را تهیه نموده‌ایم.

برای اینکه فنون و علوم غربی در کشوری مانند ایران با طرز صحیح به کار افتد نهایت بصیرت و دقت نظر ضرور است. چنان‌که گفته‌ام باید بسیاری از فنون و هنری جدید را اقتباس کنیم و این کار بیشتر بر عهده جوانان کشور ما است که پس از تمام کردن دوره تحصیلات دانشگاهی خود در ایران برای تکمیل معلومات و آشنائی به علوم و فنون غرب به خارج اعزام شده‌اند. این جوانان در جریان تحصیل و ضمن تحقیقات علمی خود طبعاً باید بواقع دریابند که چگونه معلومات و اطلاعاتی را که کسب می‌کنند با اوضاع و احوال و احتیاجات ایران کاملا ملایم و سازگار نمایند.

 

بسیاری از رشته‌های علمی غرب باید بدون مطالعه و پیدا کردن دلیل و موجب به خودی خود مورد اقتباس قرار گیرد. ولی قسمت‌هائی هم وجود دارد که باید بانهایت حزم و مآل‌اندیشی در آن غور و بررسی نمود.

فرزند یکی از بازرگانان معتبر ایرانی که از دانشگاه هاروارد در رشته امور بازرگانی فارغ‌التحصیل گردیده و رساله خود را درباره طرز توافق بین تلویزیون و نیازمندی‌های ایران نگاشته است در بازگشت به ایران نخستین بنیان‌گذار تلویزیون ایران گردید. جوان دیگری مدت هفت سال در انگلستان که از تمام کشورهای دیگر در به کار انداختن ماشین برای امور فلاحتی پیش‌تر است به تحصیل رشته مهندسی کشاورزی پرداخته و تمام همت و سعی خود را صرف تطبیق و تلفیق تحصیلات و معلومات خود با نیازمندی‌های کشور ایران کرد و ضمناً زنی انگلیسی گرفت، در مراجعت معلومات خود را با اوضاع و احوال کشاورزی این کشور منطبق ساخته و مزرعه وسیعی در ۲۴ کیلومتری تهران احداث نمود و با استفاده از فنون جدید محصولات فراوانی از قبیل پنبه بلند الیاف و میوه و سبزی‌های متنوع به دست آورده و با بهترین روش فنی به تربیت بهترین نوع جوجه آمریکائی پرداخت.