باید اضافه شود که مرکز این مطالعات در شهر ری
در نزدیکی آرامگاه پدرم واقع شده است و اطمینان دارم که اگر امروز آن مرد بزرگ
درقید حیات بود اولین شخصی بود که از این مظهر ترقیات ایران کنونی لب به تحسین و
آفرین میگشاد.
ذکر مطالب فوق برای اظهار این نکته است که به
اعتقاد قطعی من، ایرانیان توانائی نگاهداری و توسعه دستگاه تولید نفت و توزیع آن
را دارند. اینک باید دید در طول زمان وضع تقاضای جهانیان برای مواد نفتی بر چه
منوال است.
امروز در نوع انسان برای تحصیل منابع نیرو جنب
و جوش عظیم مشهود است، چنانکه مثلا انگلستان در مورد به کار بردن نیروی اتم پیشقدمی
یافته و سایر کشورها هم نیز در صدد ایجاد و ساختمان مراکز تولید این نیرو هستند.
زیردریائیهای اتمی آمریکا در اقیانوسها آمد و شد میکنند و روسها کشتی یخشکن
اتمی خود را به کارانداخته و امریکائیها در اواسط ۱۹۵۹ اولین کشتی اتمی تجارتی خود را که بدون تجدید
سوخت مدت سه سال و نیم کار خواهد کرد به آب انداختهاند و کشورهای آلمان و
انگلستان و سایر ممالک نیز برای اینکه نفت را از شأن و شوکت فعلی خویش بیاندازند
در صدد ساختن کشتیهای نفتکش اتمی هستند و دیری نخواهد گذاشت که احتمالا نیروی
خورشید نیز رقیب زورمند نفت خواهد گردید. در ضمن این عملیات فرانسویها نیز در
صحرای افریقا مناطق نفتخیز جدیدی کشف کرده و تأسیسات بسیار عظیمی در آنجا فراهم
آوردهاند و در لیبی نیز چاههای نفت جدیدی کشف شده است. با وصف این افزایش محصول،
به نظر من امروز بازار نفت و گاز طبیعی گرمتر از زمانهای پیش است زیرا از طرفی
میزان سوخت یا نیروی محرک چنان بسرعت رو به افزایش میرود که اگر منابع نیروهای
جدید دیگر هم پیدا شود باز با دشواری احتیاجات روز افزون جهان را کفایت خواهد
نمود. از طرف دیگر استفاده از نفت و گاز طبیعی در ساختن مواد شیمیائی نیز وسعت
یافته است و این مواد به قدری در صنایع پرارزش و مفید واقع شده است که دیگر دریغ
است آن را برای سوخت مورد استفاده قرارداد.
کارشناسان در انتظار آن روزی هستند که عده
کثیری از مواد مورد احتیاج نوع انسان از نفت و مشتقات آن و گازطبیعی فراهم گردد. چند
سال پیش یکی از متصدیان بزرگ امور نفتی گفته بود که در صنعت شیمی نفت هرگز بیش از
مقدار بسیار کمی نفت که بهمثابهٔ قطرههائی از
دریائی باشد مورد استفاده قرار نخواهد گرفت اما این نظر بسیار خطا بود زیرا این
صنعت چنان بسرعت پیشرفت کرده است که پیشبینی میکنند در سال ۱۹۶۵
ارزش موادی که این صنعت سالیانه تولید خواهد کرد تنها درامریکا به ده میلیون دلار
بالغ گردد.
اشیاء
و موادیکه صنعت شیمی نفت تولید میکند عبارت است از لاستیک، پلاستیک، الیاف مختلف
مانند نایلون و داکرون، کود شیمیائی و داروهای کشنده حشرات و مایع ضد یخ، مصالح
ساختمانی، شیشه نشکن، ظروف غذاخوری رنگ و صدها اشیاء دیگر که هر روز به بازار میآید.
درسال ۱۳۳۸
بیش از ۱۵۰ کارخانه شیمی نفت در نقاط مختلفه گیتی ساخته
شده و یا در دست ساختمان بوده است و بدیهی است که کشور ایران که منبع مواد خام
اینگونه اشیاء است نسبت به توسعه آن صنعت در خارجه کمک مؤثری خواهد کرد. از آن
گذشته چنانکه در فصل هفتم ذکر شد در داخله کشور ما نیز این صنعت بزودی به کار
خواهد افتاد و مؤسسه جدید تحقیقات شیمی نفت که با کمک دانشمندان و متخصصین فرانسوی
در سال ۱۳۳۸
تأسیس شده کمک مؤثری به توسعه این صنعت در ایران خواهد نمود.
بطورکلی
کارشناسان تخمین زدهاند که در دہ سال آینده مصرف نفت در گیتی اقلاً ۷۵ درصد از میزان فعلی زیادتر
خواهد بود و مصرف گاز طبیعی از این حد هم تجاوز خواهد کرد
.
اهمیتی
که نفت و گاز طبیعی در جهان صنعت پیدا کرده برای ما ایرانیان بسیار مغتنم است و
امروز مساعی ما در این صنعت مایه بالا بردن سطح زندگانی مردم کشور ایران و سایر
ملل جهان خواهد بود و در عینحال بوسیله نظارت و اداره صنعت نفت، از لحاظ تولید و
توزیع آن حق مالکیت خود را به طرز دیگر هم تثبیت خواهیم نمود.